Sau khi choàng bò baét, chaúng bao laâu ñeán löôït con trai (Vuõ Thö Hieân) maát daïng, baø cuï Vuõ Ñình Huyønh ñi hoûi khaép nôi, choã naøo coâng an cuõng baûo : anh aáy phaûi coù laøm gì phaïm phaùp thì môùi bò baét chöù. Khoâng, khoâng coù teân anh aáy ôû ñaây ñaâu, tra soå kyõ laém roài, baùc sang beân Boä maø hoûi. 

Taïi phoøng tieáp khaùch Boä Noäi Vuï ôû soá 16 Traàn Bình Troïng, moät só quan maëc aùo daï laøm boä ngaïc nhieân : -Cheát cheát, sao baùc laïi nghó theá! Baét ngöôøi thì phaûi coù leänh chöù, keå caû tröôøng hôïp khaån caáp , boä phaän tröïc ôû Boä cuõng phaûi ñöôïc bieát, laøm gì coù chuyeän bò baét coùc thôøi baây giôø. Baùc ñôïi moät chuùt, ñeå toâi kieåm tra caùc quaän ngay laäp töùc xem coù chuyeän gì xaûy ra cho anh Hieân maø caùc nôi ñöôïc bieát chaêng.

Tröôùc maët baø cuï Huyønh , anh caùn boä goïi ñieän thoaïi hoûi khu coâng an Haø Noäi , khoâng nôi ñaâu coù tin veà con baø. Tieãn baø ra veà haén coøn aân caàn daën khi naøo anh Hieân veà nhaø, xin baùc baùo ngay cho Boä Noäi Vuï bieát ! 

Ñeâm ñeâm ngoài moät mình trong caên nhaø vaéng laëng, baø cuï Huyønh ngaém böùc chaân dung côõ 18x24 oâng Hoà Chí Minh taëng baø vôùi doøng chöõ “thaân aùi taëng thím Huyønh”, tröôùc ngaøy oâng leân ñöôøng döï hoäi nghò Fontainebleau naêm 1946. Baø tin oâng laém laém, coøn hôn tin, baø suøng kính oâng, ngöôøi anh caû caùch maïng, laõnh tuï cuûa baø !  Hình aûnh luùc baét cuï Huyønh coøn teä haïi hôn caû maät thaùm Phaùp nöõa, tay cuï to quaù, coøng khoâng vöøa, chuùng cuõng coá ních khoùa vaøo cho baèng ñöôïc ñeán baät maùu tay ra, cuoái cuøng khoâng coøng noåi môùi laáy daây thöøng troùi giaäät caùnh khæ ñem ñi. Hình aûnh aáy ñuùng nhö cuï Nguyeãn Du taû : “Ngöôøi naùch thöôùc, keû tay dao. Ñaàu traâu maët ngöïa aøo aøo nhö soâi..”. 

Nhieàu ngöôøi khuyeân baø haõy caàu cöùu oâng Hoà, duø muoán duø khoâng, Leâ Duaån vaø Leâ Ñöùc Thoï vaãn coøn phaûi neå oâng. Moïi ngöôøi tin chaéc oâng Hoà khoâng bieát vieäc xaûy ra. Neáu oâng bieát, oâng khoâng bao giôø ñeå xaûy ra chuyeän noài da naáu thòt nhö theá naøy. 

Nhöng baø cuï Huyønh nghó khaùc, baø cho raèng ñeå khôûi leân moät vuï lôùn nhö theá naøy, Leâ Duaån vaø Leâ Ñöùc Thoï khoâng theå naøo khoâng hoûi yù kieán oâng Hoà, oâng khoâng theå khoâng bieát. Moïi chuyeän chæ ñöôïc tieán haønh moät khi ñaõ coù söï ñoàng yù cuûa chuû tòch nöôùc. Bôûi vì khoâng phaûi voâ côù maø trong khi khaùm nhaø, coâng an laïi quan taâm ñaëc bieät nhöõng taám aûnh choàng baø chuïp chung vôùi oâng Hoà, nhöõng tö lieäu lieân quan ñeán oâng Hoà , taát caû ñeàu bò ñem ñi cuøng nhöõng taám aûnh chuïp chung vôùi caùc laõnh tuï khaùc. 

Tröôøng Chinh vaø Hoaøng quoác Vieät laø nhöõng ngöôøi baïn thaân vôùi cuï Huyønh, laø ñoàng chí gaàn guõi vôùi nhau töø hoài coøn bí maät, khoâng moät ai ñeáùn thaêm nhaø baø töø khi choàng bò baét, keå caû sau ngaøy ñaõ ñöôïc thaû ra, chæ vì hoï sôï Leâ Duaån vaø Leâ Ñöùc Thoï. 

Baø cuï Huyønh ruøng mình nhôù laïi hình aûnh ngöôøi meï cuûa baïn con baø ôû xaõ Ngoâ Xaù, laøng Ngoø, Thanh Hoùa, laøm ngheà haøng xaùo, buoân thuùng baùn meït, bò troùi chaët hai tay giô leân trôøi, du kích keùo xeành xeäch ñi khaép laøng, ngöôøi ñaøn baø xaáu soá xieâu veïo leát böôùc sau hoï, keâu gaøo thaûm thieát : “ÔÙùi cuï Hoà ôi, Cuï troâng xuoáng maø xem ngöôøi ta ñoái xöû vôùi con daân Cuï theá naøy ñaây!”. Baø naøy xöa kia laø Hoäi tröôûng hay Hoäi phoù lieân hieäp phuï nöõ Thaùi Bình, chæ vì troùt daïi coù lôøi gì maát laäp tröôøng hay khoâng vöøa loøng caùn boä giaûm toâ giaûm töùc. Moät ngöôøi trong tröôøng hôïp khaùc, hoaït ñoäng caùch maïng töø tröôùc 1945, bò toáng giam, bò vu caùo laø ñaûng vieân Quoác Daân Ñaûng, thaét coå töï töû, ñeå laïi thö tuyeät maïng : “Oan cho toâi laém, cuï Hoà ôi. Toâi trung thaønh vôùi Cuï, vôùi Ñaûng. Toâi khoâng phaûn boäi. Hoà Chí Minh muoân naêm”; Vaø, ngöôøi ta laáy gai böôûi caém vaøo ñaàâu ngoùn tay moät coâ gaùi, coù trôøi bieát coâ ta bò toäâi gì, coù theå coâ ta chæ laø toäi con ñòa chuû. Cöù moãi caâu hoûi laïi nhaán nhöõng caùi gai saâu theâm moät chuùt laøm cho coâ gaùi ruù leân vì ñau, quaèn quaïi trong daây troùi ! v.v.. 

Trong caùch maïng thaùng taùm, vieäc thuû tieâu nhöõng ngöôøi tình nghi phaûn boäi laø chuyeän thöôøng. Nhaø vaên Lan Khai bò boû roï troâi soâng cuõng chæ vì oâng töøng laøm thö kyù cho moät haõng buoân Nhaät. 

Linh tính baùo cho baø cuï bieát con mình ñang gaëp ñaïi hoïa. Quaû thöïc trong khi ñoù thì Vuõ Thö Hieân ñang bò nhoát taïi traïi giam Hoûa Loø, coù teân  chính thöùc laø Maison Centrale (nhaø lao trung öông), chòu söï haïch saùch thaåm cung bôûi teân cuïc phoù chaáp phaùp Huyønh Ngöï, nhaân moät luùc cao höùng y ñaõ gaèn gioïng noùi ra : “ñích thaân anh Saùu ra lònh baét anh ñoù”. Ñieàu ñoù coù nghóa laø Leâ Ñöùc Thoï ñaõ haï leänh baét Vuõ Thö Hieân, vaø Hieân bò nhoát tôùi chín naêm sau môùi ñöôïc thaû. 

Ñoù môùi chæ laø moät phaàn nhoû cuûa nhieàu vuï khaùc giöõa nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo ñaûng coäng saûn Vieät Nam thanh toaùn nhau maø hieän nay cuõng coøn ñang dieãn ra raát gay gaét vôùi nhau taïi queâ höông. Tình tieát nhöõng thuû ñoaïn taùn taän löông taâm giöõa nhöõng ngöôøi ñaõ töøng laø ñoàng chí ñaáu ñaù nhau, ngöôøi daân vaø ñaûng vieân ô ûcaáp döôùi coù ai ñöôïc bieát, coù bieát cuõng khoâng heà daùm heù moâi. Vuõ Thö Hieân vieát ra vì oâng quan nieäm raèng keû khoâng daùm noùi KHOÂNG tröôùc toäi aùc laø keû ñoàng loõõa vôùi toäi aùc. Haún laø sau Vuõ Thö Hieân seõ coøn nhieàu ngöôøi khaùc seõ keå laïi toäi aùc cuûa nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo coäng saûn nöõa, chuùng ta haõy chôø xem. Bôûi vì, cuõng theo Vuõ Thö Hieân, “ñoù laø söï thòt nhau cuûa nhöõng laõnh tuï coäng saûn, coäng saûn laø theá. Hoï khoâng theå soáng yeân laønh moät ngaøy khoâng coù maùu”. 

Khaûi Nguyeân
05-12-1999